رهبران احزاب مخالف، دولت اردوغان را به ناتوانی در مبارزه با آتش سوزیهای گسترده متهم میکنند و دولت نیز همزمان با مقابله با آتش، در تنگنای تورم و انتقادات گسترده، در شرایطی دشوار قرار گرفته است.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، ترکیه در بزرگترین و گستردهترین آتش سوزیهای چند دهه اخیر میسوزد. همزمان با افزایش دما و تغییرات اقلیمی، در چند هفته اخیر، هزاران هکتار از جنگلهای ترکیه طعمه حریق شدند و تیتر نخست روزنامههای آنکارا به این موضوع اختصاص یافت.
وقایع اخیر باعث شده که بسیاری از استانداران ترکیه با استفاده از اختیارات خود، ورود کلیه افراد به مناطق جنگلی را ممنوع کنند. چرا که گفته شده مشکل اصلی فقط افزایش دما نیست و ورود افراد متفرقه در چندین منطقه، موجب بروز حریق شده است.
آخرین مورد آتش سوزی گسترده در ترکیه، حریقی است که بیش از یک شبانه روز، اغلب پوشش جنگلی استان بورسا را از بین برد و روزنامهها چنین تیتری به کار بردند: «نتوانستیم خاموش کنیم».
آتش در مناطق جنگلی وسیع شهرستان بورنوا در استان ازمیر، ظرف نیم ساعت به شهرستان بوجا رسید و بزرگراه مواصلاتی بسته شد. در استان دیاربکر نیز حین اجرای عملیات اطفای حریق جنگل در ارگانی، یک آتش نشان جان خود را از دست داد و شمار قربانیان در 10 روز اخیر به 16 نفر رسید.
همزمان با انتشار اخبار گسترده آتش سوزی جنگلها که در برخی از استانها موجب تخلیه اهالی شده و بر درآمد بخش گردشگری نیز تاثیر منفی گذاشته، شاهد ترکیبی از بحران و تنش در ترکیه هستیم.
چرا که دلار از مرز 41 لیره گذشته و بسیاری از تحلیلگران سیاسی ترکیه میگویند، دولت برای مقابله با آتش سوزی برنامه موثری ندارد و ابراهیم یوماکلی وزیر کشاورزی و جنگلبانی باید استعفا دهد. اما او در مصاحبه اخیر خود با خبرنگاران کنترل خود را از دست داد و در پاسخ به انتقادات گفت: «هواپیما و هلیکوپتر در جیب من نیست. گاهی مجبوریم برای انتقال هواپیما و هلیکوپتر از استانی به استان دیگر، چند ساعت وقت صرف کنیم».
وزیر کشاورزی و جنگلداری ترکیه با اشاره به آتش سوزی گسترده بورسا که بیش از یک شبانه روز کامل ادامه داشته، به خبرنگاران گفت: «ما آتش سوزی بورسا و مرعش را تا حد زیادی تحت کنترل درآوردهایم. ولی تلاشهای خنکسازی در آنجا ادامه دارد. با توجه به دمای بسیار بالای این روزها، همچنان اقدامات احتیاطی را رعایت خواهیم کرد. تلاشهای ما برای خنکسازی تا زمانی که خطر به صفر برسد، ادامه خواهد یافت. همچنین آتشسوزی در کارابوک به طور قابل توجهی کنترل شده و یک هواپیما و 16 هلیکوپتر هنوز در آن منطقه فعال هستند».
این وزیر کابینه اردوغان در ادامه گفته است: «با توجه به افزایش دما، هفته جاری برای تمام استانهای ما، از هفته پیش خطرناکتر است. متاسفانه آتش سوزی خرمانچیک در استان بورسا همچنان ادامه دارد. تا دیروز، سوختگیهای بسیار شدیدی به خاطر وزش باد رخ داده بود. ما با 5 هواپیما، 30 هیلکوپتر، 855 وسیله نقلیه زمینی و 2300 پرسنل به عملیات خود برای مهار آتشسوزی بورسا ادامه میدهیم. البته متاسفانه حین اجرای عملیات، یک تانکر ما دچار حادثه شد و سه تن از هموطنانمان را از دست دادیم».
روزنامه حریت چاپ آنکارا در گزارشی اعلام کرده که در جریان آتش سوزی بزرگ بورسا، یک افسر اخراجی به نام آیتکین دستگیر شده که قبلاً به خاطر هواداری از فتح الله گولن از ارتش اخراج شده و تصاویر ضبط شده نشان داده که او از یک پمپ بنزین بین راهی دو بطری خالی را از بنزین پر کرده و دقایقی بعد، جنگل را به آتش کشیده است. او در اعترافات خود اعلام کرده که وضعیت روانی مناسبی ندارد و از دوران اخراج به بعد، مرتباً قرص و داروی اعصاب مصرف کرده است.
مراد یتکین از تحلیلگران مشهور ترکیه درباره وقایع اخیر نوشته است: «مقامات دولت اردوغان، ناچار شدند اعتراف کنند که در این مدت، دو آتش بزرگ ترکیه را فرا گرفت. اولی یک آتش سیاسی گسترده بود که به دنبال دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار استانبول روی داد و بیش از 60 میلیارد دلار به اقتصاد کشور لطمه زد. دومی نیز، همین آتش سوزیهای روزهای اخیر است که همه شهروندان را نگران کرده است».
اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق نیز که از هیچ فرصتی برای حمله به دولت اردوغان گذر نمیکند، این بار گفت: «دستگیری غیرقانونی امام اوغلو، دهها میلیارد دلار به اقتصاد این کشور آسیب زد. دولت میتوانست با یک دهم از آن مبالغ، بهترین و مناسبترین تجهیزات اطفای حریق را خریداری کند تا دچار چنین وضعیتی نشویم».
اوزل در بخش دیگری از سخنانش، دولت اردوغان را به ناتوانی و عدم کفایت متهم کرده و خطاب به رئیس جمهور ترکیه گفته است: «اگر شهامت داری، به میدان بیا و انتخابات پیش از موعد را برگزار کن. خواهی دید که مردم به تو اعتماد ندارند و تو را به خانه خواهند فرستاد».
بسیاری از جراید نزدیک به حزب عدالت و توسعه، در پاسخ به منتقدینی که دولت برآمده از حزب حاکم را برای مقابله با آتش سوزی جنگلها، ناتوان میدانند، به این اشاره کردهاند که اولاً تغییرات اقلیمی و افزایش دما در همه کشورها دردسرساز شده و ترکیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. دوم این که از عامل خطای انسانی نباید غفلت کرد. به طوری که تنها در استان موغلا، در جریان خاکستر شدن 288 هکتار از جنگلهای این استان و همچنین از بین رفتن 86 کشتزار محلی، در اغلب موارد، پای خطای انسانی در میان بوده است. از رها کردن فیلتر سیگار خاموش نشده در دل طبیعت تا برافروختن آتش در جنگل، جوشکاری در مناطق گرم و نزدیک به مواد مشتعله و خطاهای دیگری از این دست.
در همین حال، مصطفی بوزبَی، شهردار بورسا اعلام کرده که آتشسوزی از محله یعقوبلار به سرعت به محله خرمانجیک رسیده و همکارانش ناچار شدهاند در مدت زمانی کوتاه، 6 محله را تخلیه کنند. آتش امروز به سمت خرمانجیک سرایت کرد و 5-6 محله به طور کامل برای جلوگیری از خطر آتشسوزی تخلیه شدند و در صورت وجود خطر، یک محله نیز تخلیه خواهد شد.
شهردار بوزبی اظهار داشت که نگرانکننده است که آتش سوزی در منطقه خارمانجیک به دلیل باد به طور ناگهانی در 6 منطقه مختلف آغاز شد.
او گفت: «ما با تقریباً 245 وسیله نقلیه و 550 تا 600 پرسنل در صحنه هستیم. تیمهای ما 26 ساعت است که در حال انجام وظیفه هستند. تلاشهای گسترده برای خاموش کردن آتشسوزیها هم در منطقه کوهستانی و هم در منطقه گورسو-کستل در حال انجام است. ما عمیقاً متاسفیم که با وجود تلاشهایمان، نتوانستیم آتشسوزی را متوقف کنیم».