نکته مهم در سیاست خارجی ارمنستان مذاکرات مربوط به مناقشه قره باغ کوهستانی است. همان طور که ادوارد نعلبندیان، وزیر امور خارجه ارمنستان اخیرا گفته است ارامنه اراضی اشغالی آذربایجان را به هیچ عنوان پس نخواهند داد و به نظر می رسد که ارمنستان در مذاکرات بعدی با آذربایجان حتی عقب نشینی از مناطق اطراف قره باغ کوهستانی را هم نپذیرد.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز، انتخابات پارلمانی در جمهوری ارمنستان در حالی در ۲ آوریل(۱۳ فروردین ماه) با پیروزی حزب جمهوری خواه به رهبری سرژ سرکسیان، رئیس جمهور کنونی ارمنستان خاتمه یافت که بر اساس گزارش کمیسیون انتخاباتی ارمنستان در این انتخابات ۹ حزب و چهار ائتلاف برای احراز ۱۰۱ کرسی مجلس این کشور با یکدیگر رقابت کردند. برای حضور در این انتخابات احزاب دموکرات های آزاد، تجدید حیات ارمنی،کمونیست، جمهوری خواه و داشناکسیون، فهرست های انتخاباتی مستقل ارائه کرده بودند. همچنین ائتلاف های کنگره ملی-حزب خلق ارمنستان به رهبری لئون تر پطروسیان رئیس جمهوری اسبق، پیمان اوهانیان-رافی-اوسکانیان، ائتلاف راه حل و پیمان زاروکیان در انتخابات شرکت کردند. بر اساس گزارش کمیسیون مرکزی انتخابات ارمنستان حزب حاکم جمهوری خواه با کسب ۴۹،۱۶ درصد آراء ماخوذه به برتری پارلمانی دست یافت. ائتلاف زاروکیان ۲۷،۳۵ درصد، ائتلاف راه حل ۷،۷۸ و حزب داشناکسیون هم ۶،۵۸ درصد آراء ماخوذه را کسب کردندکه با رسیدن به حد نصاب پنج درصدی آراء، به پارلمان ارمنستان راه یافتند.
انتخابات پارلمانی اخیر در ارمنستان اولین انتخابات پارلمانی بعد از تغییر قانون اساسی این کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی به شمار می رود. مردم ارمنستان با شرکت در همه پرسی سال ۲۰۱۵ میلادی به تغییر نظام حکومتی کشور خود از ریاست جمهوری به پارلمانی رای دادند. سال ۲۰۱۸ میلادی پس از پایان دوره کنونی ریاست جمهوری که اکنون بر عهده سرژ سرکیسیان است، ارمنستان با نظام پارلمانی اداره و دولت نیز از طرف اکثریت تشکیل خواهد شد. همچنین براساس تغییرات قانون اساسی، مسئولیت های مهم در اختیار نخست وزیر قرار خواهد گرفت و رئیس جمهوری نیز از طرف ۱۰۱ عضو مجلس این کشور برگزیده خواهد شد. رای گیری روز یکشنبه در حالی برگزار شد که نظرسنجی ها از رقابت فشرده حزب حاکم جمهوری خواه با اتحاد مخالفان دولت به رهبری گاگیک زاروکیان حکایت داشت. گاگیک زاروکیان که از تجار ثروتمند کشورش محسوب می شود وعده داده بود ضمن کاهش بهای گاز و برق، مستمری کارکنان دولت و بازنشستگان را افزایش خواهد داد. بعد از برگزاری انتخابات و مشخص شدن نتیجه آن، لئون تر پطروسیان رئیس جمهوری اسبق ارمنستان و رهبر بلوک کنگره ملی ارمنستان – حزب خلق ارمنستان ادعا کرد که، حزب جمهوری خواه آراء مردم را خریداری کرده است. همچنین پیمان اوهانیان – رافی – اوسکانیان موسوم به “اورو” از تخلفات انتخاباتی گسترده خبر داد. معاون حزب حاکم ارمنستان، آرمن آشوتیان تخلفات انجام گرفته در انتخابات را بر نتیجه نهایی این انتخابات بی‌تاثیر خوانده و عنوان کرد که کمیسیون انتخابات مجلس، شرکت کنندگان در این انتخابات را ۱,۵ میلیون نفر اعلام کرده است، در مقابل ۸ هزار و ۹۰۰ مورد گزارش در مورد تخلفات ارائه شده است. این رقم برابر با ۰.۷ درصد کل شرکت کنندگان در انتخابات است، اگر تمامی گزارش‌های ارائه شده درست باشند باز هم می‌توان گفت که ما یک انتخابات صحیح با ضریب ۹۹.۳ درصد برگزار نموده‌ایم.
مردم ارمنستان در انتخابات پارلمانی اخیر فرصت دیگری به حزب حاکم جمهوری خواه دادند تا بتواند این کشور را به سمت بهبود اقتصادی و ثبات سیاسی هدایت کند و در جهت کاهش فقر و بیکاری که جزء شعارهای تمامی احزاب و بلوک های سیاسی ارمنستان در انتخابات پارلمانی اخیر بود، گام بردارد. علیرغم تظاهرات گسترده مخالفان دولت سرژ سرکسیان که عمدتا از مخالفان نفوذ روسیه در ارمنستان به شمار می روند، مردم ارمنستان از حزب جمهوری خواه که یک حزب روس گرا به شمار می رود حمایت کردند. با توجه به فعالیت گسترده مخالفان دولت انتظار می رفت که حزب حاکم ارمنستان نتواند به موفقیتی در عرصه انتخابات پارلمانی برسد، اما نتیجه انتخابات پارلمانی اخیر نشان داد که مردم ارمنستان همچنان به موقعیت اقتصادی و سیاسی کشورشان به خوبی واقف هستند. برای مردم ارمنستان موضوع قره باغ کوهستانی یک مسئله حیثیتی به شمار می رود و هرگونه عقب نشینی در مذاکرات مربوط به قره باغ کوهستانی را برنمی تابند. ارمنستان اگر بخواهد از انزوای منطقه ایی خارج شود باید با آذربایجان و ترکیه نیز ارتباط سیاسی داشته باشد و این مسئله مستلزم عقب نشینی ارمنستان از موضوع قره باغ کوهستانی است. تنها نقطه اتکای ارمنستان در شرایط کنونی روسیه است. مسکو امنیت ارمنستان را بر اساس موافقت نامه ایروان و مسکو تامین می کند و لشگر ۱۰۲ روسیه در گومری ارمنستان حضور دارد. مردم ارمنستان به خوبی می دانند که امنیت و اقتصاد کشورشان به مسکو گره خورده است. در شرایطی که اقتصاد ارمنستان ضعیف است هر گونه تمایل به محور غرب می تواند عواقب جبران ناپذیری را برای ارمنستان به دنبال داشته است. بنابراین مردم ارمنستان با درنظر گرفتن شرایط فعلی کشورشان روس گرایان را بر غرب گرایان ترجیح دادند. روسیه نیز در جنگ آوریل گذشته بین ارتش های آذربایجان با نظامیان ارمنستان و مدافعان قره باغ کوهستانی که نیروهای آذری قسمتی از اراضی اشغالی را از دست ارامنه خارج کردند، با ایجاد آتش بس بین آذربایجان و ارمنستان هم از شکست های بعدی ارمنستان جلوگیری نمود و هم اینکه به روند پیروزی دولت سرژ سرکسیان در انتخابات پارلمانی اخیر کمک نمود.
با پیروزی حزب حاکم جمهوری خواه علیرغم تکذیب سرژ سرکسیان پیش بینی می شود که وی در سال ۲۰۱۸ میلادی پست نخست وزیری ارمنستان را به دست گیرد، موضوعی که مخالفان دولتی بارها بر آن تاکید کرده اند. در عرصه داخلی تجمعات اعتراض آمیز مخالفان دولتی ادامه خواهد یافت و احزاب مخالف فعالیت های ضد دولتی خویش را تشدید خواهند کرد. به نظر می رسد که ثبات سیاسی در ارمنستان تحت الشعاع تجمعات اعتراض آمیز مخالفان دولتی قرار گیرد که بر بهبود اقتصادی این کشور هم تاثیر منفی خواهد گذاشت. نکته مهم در سیاست خارجی ارمنستان مذاکرات مربوط به مناقشه قره باغ کوهستانی است. همان طور که ادوارد نعلبندیان، وزیر امور خارجه ارمنستان اخیرا گفته است ارامنه اراضی اشغالی آذربایجان را به هیچ عنوان پس نخواهند داد و به نظر می رسد که ارمنستان در مذاکرات بعدی با آذربایجان حتی عقب نشینی از مناطق اطراف قره باغ کوهستانی را هم نپذیرد. در نهایت چشم انداز مثبتی برای بهبود روابط ارمنستان با ترکیه مشاهده نخواهد شد
علی حیدری منور
