تحولات تاریخی قفقاز شمالی ورویکرد مسکو درقبال آنها

بررسی تحولات تاریخی قفقازشمالی و تقابل روسها با مسلمانان این مناطق و گاهشمار تحولات این منطقه وچچنستان از ابتدا تا ژانویه 2014 هدف بررسی این نوشتار است.

جغرافیاو فرهنگ قفقاز شمالی

جمهوری چچن با تاریخی طولانی و  یک میلیون و  سیصد هزار نفر جمعیت که اکثریت آنها مسلمان سنی حنفی هستند و  ۱۹۳۰۰ کیلو متر مساحت، در بخش شرقی شمالقفقاز، غرب اوستیا و  اینگوش، شمال استاوروپل کاری، شرق داغستان و  جنوب گرجستان قرار دارد و  از سه طرف به روسیه محدود است که بعد از اسلام و  بویژه پس از ظهور قدرت و  دولت روس (از قرن دهم میلادی به بعد) در شمال قفقاز بین سه قدرت روس، ایران و  عثمانی به صورت منطقه رقابت دست به دست شده است و  هر از گاهی قدرتهای مزبور بر تمام و  قسمتی از قفقاز تسلط داشته‌اند.چچن‌ها پس از دستگیری شیخ شامل در سال ۱۸۹۵ و  تکمیل سلطه روسها بر منطقه و  سرکوب شدید چچن‌ها، مقاومت خود را ادامه داده و  از هر فرصتی برای نجات خود از سلطه روسها و  شوروی استفاده نمودند و  تعدادی از آنها نیز آواره شده و  به مناطق پیرامونی و  حتی سرزمین عثمانی پراکنده گردیدند.تا اواخر قرن هیجدهم عمدتا ایران – عثمانی و  پس از آن (بویژه پس از جنگهای ایران و  روس که به معاهدات گلستان ۱۸۱۳ م و  ترکمنچای در ۱۸۲۸م منتهی شد) روسها بر منطقه مسلط شدند. با فروپاشی شوروی سابق و  استقلال جمهوری‌های مختلف بویژه در قفقاز، موج استقلال‌خواهی مناطق نامتجانس را دربرگرفت. اینک با دوقفقاز مواجهیم، یکی قفقاز جنوبی شامل سه کشور نو استقلال آذربایجان، ارمنستان و گرجستان که مستقلند اما هنوز به درجاتی متفاوت تحت نفوذ روسیه و  دیگری ماوراءقفقاز یا قفقاز شمالی که تحت سیطره و  حاکمیت روسیه می‌باشد و  هر گونه تلاش آنها برای مستقل شدن با مانع زیادی از سوی کرملین مواجه شده و  تا کنون دهها هزار کشته و  مجروح از مسلمانان بویژه چچنها، آنها را به آرزویشان نرسانده است.در این میان چچن‌ها و  اینگوشها و  داغستانی که بیشترین هزینه را داده‌اند به دلیل عدم امکان آزادی درنظرات و  برگزاری انتخابات آزاد برای گزینش نوع حکومت و  رئیس جمهور در برخی موارد مجبور به اقدامات چریکی و  عملیات انتحاری علیه مقامات دولتی چچنی و ابسته به مسکو و  مقامات روسی در شهرهای مختلف روسیه بویژه در مسکو شده‌اند که ناگزیر غیر نظامیان روسی نیز جان خود را از دست داده‌اند به گونه‌ای که در حمله روسیه به چچن مردم غیر نظامی چچن نیز جان باخته‌اند و  در مجموع چچنها و  اینگوشها بیشتر از روسها جان خود را از دست داده‌اند.

از منظر تاریخی روسها همواره علیه مسلمانان بوده‌اند و  اگر در مقاطعی با مسلمانان به نرمی برخورد کرده‌اند بنا به ضرورت تاریخی بوده است. بعنوان مثال استالین در جنگ‌های جهانی اول و  دوم با تحریک احساسات مسلمانان از آنها در جهت منافع شوروی استفاده کرد. روسها همچنین از مسلمانان علیه مسلمانان در طول تاریخ استفاده نموده‌اند و  هم اکنون نیز از مسلمانان چچن، اینگوش، بالکار، داغستان، تاتارستان و … علیه آنان استفاده می‌کنند.در واقع سطله طلبی روسیه بر مسلمانان قفقاز شمالی و  جلوگیری از رسیدن آنها به استقلال و  عدم ایجاد فضای مناسب برای آنها در ترکیب فدراسیون روسیه بخشی از مسلمانان این منطقه بویژه چچنها ، اینگوشها و داغستانیها را جبرا بسوی مبارزات چریکی سوق داده که دولت روسیه از آن بعنوان اقدامات تروریستی یاد میکند.تحولات پس از فروپاشی شوروی نشان می‌دهد که بحران هنوز حل نشده و  مردم چچن و  مسلمانان روسیه که بیش از ۲۰ میلیون نفر تخمین زده می‌شوند در پی کسب استقلال از مسکو هستند. البته آنها در شرایط فعلی اختیارات بیشتری مطالبه نمی‌کنند و  مایلند در ترکیب فدراسیون روسیه ادامه حیات دهند اما اصالتا در پی استقلال هستند و  اگر رفراندومی آزاد برگزار شود اکثریت مسلمانان به استقلال رای مثبت خواهند داد.

گاهشمار رویاروییهای روسها و  مسلمانان قفقاز شمالی

بدیهی است که این منطقه حوادث بسیاری را در طول حداقل ۵ قرن گذشته شاهد بوده است .از آنجا که در این مقال مجال طرح تفصیلی همه آنها میسر نیست به گاه شمار اهم تحولات چچن از قرن ۱۶ تا کنون می پردازیم :

– سال ۱۵۷۷سپاه قزاق ترک روسی توسط قزاق‌های آزاد ساکن مناطق و لگا به سوی رودخانه ترک در مناطق پست چچن شکل گرفت.

-سال ۱۷۸۳روسیه و  پادشاهی گرجی کارتل –کاختی (که در اثر تاخت و  تاز ترکان و  ایرانیان تخریب شده بود، پیمان گئورکی و سک را امضا کردند که بر اساس آن کارتل –کاختی تحت سلطه روسیه در آمد.

-سال‌های ۱۷۹۱-۱۷۸۵گسترش سلطه و  نفوذ روسیه بر مناطقی که قبلا تحت نفوذ ترکیه و  ایران بود و  ادامه مقاومت مسلمانان در برابر روسها

-سال‌های ۱۸۳۴-۱۸۵۹استمرار جنگ امام شیخ شامیل علیه سلطه روسیه

-سال‌های ۱۸۷۷-۱۸۸۸ادامه شورشهای چچن علیه روسیه همزمان با جنگ روسیه –ترکیه

-سال ۱۹۰۵تداوم شورشهای چچن علیه روسیه همزمان با انقلاب روسیه

 -سال ۱۹۱۷شورشهای چچن همزمان با انقلاب بلشویکی روسیه

-سال ۱۹۳۰اتحاد چچن با اینگوش و  تشکیل جمهوری چچن –اینگوش در ترکیب اتحاد جماهیر شوروی سابق

-سال ۱۹۴۰تقابل مجدد چچن با روسیه، تبعید اجباری چچن‌ها به قزاقستان شوروی و  مناطق سیبری روسیه و  کشتن یک چهارم مردم چچن به فرمان استالین

-سال ۱۹۴۲بمب‌افکنهای روسی مستقر در پایگاه قفقازشورشیان چچن را بمباران کردند. (مصادف با محاصره استالینگراد توسط آلمانها!!؟)

-سال ۱۹۵۶اجازه بازگشت به تبعدیان چچن به سرزمین مادری خود به دستور نیکیتا خروشچف که پس از استالین رهبر شوروی شده بود. روسیزه کردن چچنها از طریق فرهنگ روس بویژه زبان روسی در راستای بیگانه کردن آنها نسبت به خود.

-سال ۱۹۹۰تشکیل کنگره ملی چچن همزمان با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و  اعلام مخالفت بوریس یلستین رئیس دولت و قت روسیه با این اقدام.

-سال ۱۹۹۲چچن و  تاتارستان تنها جمهوری‌هایی بودند که از تائید قرارداد جدید تشکیل فدراسیون روسیه در ۳۱ مارس ۱۹۹۲ خودداری نمودند.جمهوری چچن و  اینگوش که متحد بودند در اصلاحیه‌ای در ماه دسامبر ۱۹۹۲تجزیه شدند و  هر یک جمهوری جداگانه‌ای در ترکیب فدراسیون روسیه شدند. (این اقدام مسکو حاکی از ضعیف‌سازی جمهوری متحد قبلی بود تا در جهت استقلال نتوانند اقدام موثری نمایند.)

اولین دوره جنگ مسکو-گروزنی

-سال ۱۹۹۴اعلام استقلال جمهوری چچن از سوی جوهر دودایف، ژنرال نظامی سابق شوروی سابق و  رهبر چچنها،شروع اولین دوره جنگ چچن علیه روسیه که منجر به عقب نشینی روسیه و  با خاک یکسان شدن گروزنی پایتخت چچن و  بروز فاجعه انسانی در این جمهوری گردید. دراین جنگ ۷۵۰۰ نظامی روس، ۴۰۰۰ جنگجوی چچنی و  بیش از ۳۵ هزار غیر نظامی کشته شدند. (مجموعا ۴۶۵۰۰نفر) برخی از منابع این رقم را از ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده‌اند. (۱۱دسامبر۱۹۹۴ سه لشکر زرهی روسیه هجومی خونبار را به گروزنی آغازکردند این نبرد ۲۰ماه ادامه داشت)

-سال ۱۹۹۶اعلام آتش‌بس از سوی بوریس یلستین و  امضای پیمان صلح میان چچنها و  مسکو و  اعلام غیر رسمی استقلال چچن تحت عنوان جمهوری چچن ایچکریا .

-سال ۱۹۹۷رئیس جمهور شدن اصلان مسخدوف در چچن پس از کشته‌شدن جوهر دودایف به دست نیروهای روسیه .رئیس جمهور شدن احمد زاکایف پس از کشته‌شدن مسخدوف. (وی معاون نخست و زیر و  و زیر خارجه در دولت مسخدوف بود)

-سال ۱۹۹۹به رسمیت شناختن دولت چچن از سوی رژیم طالبان در افغانستان ،به رسمیت شناختن دولت چچن توسط گامسا خوردیا، رئیس جمهور و قت گرجستان که مخالف سلطه روسیه بود.وقوع یک رشته بمب‌گذاری در چندین مجتمع مسکونی در روسیه بیش از ۳۰۰ تن کشته به جای گذاشت که به مبارزین چچنی نسبت داده شد. در حمله نیروهای امنیتی به این مکان ۳۳ تن از مبارزین و  ۱۳۰ تن از مردم عادی جان خود را از دست دادند. این اقدام را سرویس امنیتی روسیه انجام داد و  بر گردن مبارزین چچن انداخت و  به این بهانه، پوتین به چچن حمله نظامی گسترده نمود. پوتین به عنوان یک عضو کا.گ.ب شوروی سابق می‌دانست چگونه باید بهانه‌ای برای حمله به چچن به دست آورد. دومین دوره جنگ روسیه علیه چچنولادیمیر پوتین (که نخست و زیر بوریس یلستین بود و سودای رئیس جمهور شدن در روسیه را در سر می‌پروراند و  با یلتسین در این خصوص معامله نموده بود و  در ازای تضمین کتبی به یلستین که با فساد مالی او و  خانواده در صورت رئیس جمهور شدن کاری نخواهد داشت، سبب شد تا یلتسین با استعفای زود هنگام خود زمینه کفالت ریاست جمهوری پوتین را فراهم آورد و  پوتین در دوره کفالتش در کرملین زمینه ریاست جمهور شدنش را فراهم نمود و  رویای خود را پس از چند سال به و اقعیت تبدیل نمود.) جهت مطرح کردن بیشتر خود در افکار عمومی روسیه دستور حمله نظامی به چچن را صادر کرد و  با کشتار چچن‌ها، استقلال خواهی مردم چچن را به آتش زیر خاکستر مبدل ساخت.

– ۱۶ ژانویه سال ۲۰۰۰ سفارت چچن در کابل پایتختافغانستان افتتاح شد.

-سال ۲۰۰۱بسته شدن سفارت چچن در کابل پس از سقوط طالبان

 -سال ۲۰۰۲ گروهی افراد مسلح با و رود به یک تماشاخانه بیش از ۸۰۰ تن را به گروگان گرفتند. با دخالت نیروهای امنیتی و  پلیس و کشته تعدادی از طرفین و  گروگانها این حادثه خاتمه یافت.

-سال ۲۰۰۳ در آخرین روزهای این سال یک قطار محلی در منطقه استاوپولسکی هدف حمله انتحاری قرار گرفت و  منجر به کشته شدن ۴۴ نفر و  مجروح شدن ۱۷۰ نفر گردید.تصویب قانون اساسی چچن بعنوان جمهوری چچن در ترکیب فدراسیون روسیه در ماه مارس.

 انتخاب احمد قادرف به ریاست جمهوری چچن از طریق انتخابات تحت تدابیر امنیتی و  اعمال زور در ماه اکتبر – در فوریه سال ۲۰۰۴ انفجار انتحاری در خط مترو مسکو و  کشته شدن بیش از ۴۰ نفر و  زخمی شدن بیش از ۱۰۰سپتامبر این سال مردان مسلح به مدرسه‌ای در شهر بسلان حمله و  دانش آموزان، معلمان و  و الدین آنها را به گروگان گرفتند. این گروگان‌گیری با کشته شدن بیش از ۳۰۰ نفر پایان یافت. مسئولیت این اقدام را شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان بر عهده گرفت.احمد قادرف رئیس جمهور چچن بر اثر انفجار بمب در استادیوم گروزنی که در محل جایگاه و یژه کار گذاشته شده بود کشته شد. (ماه مه )سرگئی آبراموف سرپرست نخست و زیری چچن شد. (۱۰می )الو الخان‌اف و زیر کشور سابق چچن به ریاست جمهوری رسید. انتخابات مهندسی شده بود و  از سوی محافل بین‌المللی مورد تائید و اقع نشد.

-سال ۲۰۰۵در اثر حادثه رانندگی سرگئی آبرامف معلول شد و  نتوانست به امور نخست و زیری رسیدگی کند.رمضان قادروف بنا به توصیه آبرامف و  موافقت مسکو سرپرستی نخست و زیر را برعهده گرفت .باکشته شدن اصلان مسخدوف به دست نیروهای امنیتی روسیه (۸مارس )

-سال ۲۰۰۶سرگئی آبرامف استعفا داد و  از این طریق خواست رمضان قادروف پسر احمد قادروف به ریاست جمهوری برسد. (ماه مارس )رمضان رهبر یک گروه شبه نظامی موسوم به قادرفسکی بود . نیروهای مخصوص روسیه طی یک تهاجم عبد‌الخلیم سعد و لی‌اف را در شهر آرگان چچن به قتل رساندند. و ی یک قاضی و  مجری برنامه‌های اسلامی تلویزیون چچن و  از جانشینان مسخدوف بود و  پیشتر نیز از شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان جدا شده بود.(۱۷ ژوئن )دوکو عمروف جانشین سعد و لی‌یوف شد.نیروهای امنیتی روسیه با انفجار یک کامیون بمب‌گذاری شده در نزدیکی کاروان حامل جدائی‌طلبان چچن در شهر اینگوش شامیل باسایف رهبر اسلامی داغستان و ۱۲ جدائی‌طلب را به قتل رساندند. جدائی‌طلبان این خبر را تکذیب کردند و  اعلام نمودند که باسایف در اثر یک سانحه انفجار کامیون حامل مواد منفجره که بطور تصادفی اتفاق افتاده کشته شده است.قتل خانم آنا پولیتکووسکا، روزنامه‌نگار سرشنا س روزنامه روسی نوایا گازتا توسط نیروهای امنیتی روسیه در چچن و ی (از نقض حقوق بشر در روسیه بویژه نقض حقوق مسلمانان چچن، اینگوش انتقاد شدید کرد.) ( ماه اکتبر)این خانم سیزدهمین روزنامه‌نگاری بود که در دوره ریاست جمهوری و لادیمیر پوتین توسط قاتل اجیر شده به قتل رسید. محاکمات نمایشی قاتل نتیجه‌ای در پی نداشت.

-سال ۲۰۰۷انفجار در قطار مسیر مسکو –سن پترزبورگ که منجر به مجروح شدن ۳۰ نفر گردید.

-سال ۲۰۰۹کشته شدن معاون دادگاه عالی اینگوش به ضرب گلوله، کشته شدن و زیر کشور داغستان در حین شرکت در مجلس عروسی به دست تک تیرانداز، سوء قصد به جان یونس بیک یوکوروف رئیس جمهور اینگوش از طریق انفجار بمب کنار جاده‌ای هنگام عبور و ی از نازران، یونس بیک مجروح و  محافظش کشته شد. (ماه ژوئن)کشته شدن ناتالیا اسمیراوا فعال حقوق‌بشر سرشناس که پس از ربوده شدن در گروزنی مرکز چچن به قتل رسید. رمضان قادروف رئیس جمهور چچن متهم به قتل و ی شد.-(ماه ژوئیه )سال ۲۰۰۹کشته شدن رزماسادیلاوا و  همسرش. و ی رئیس موسسه خیریه‌ای بود که هدفش مصون نگاه‌داشتن کودکان از اثرات خشونتها در چچن بود. او همچنین به معلولان دو دوره جنگهای روسیه با چچن کمک می‌کرد و  با صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) همکاری داشت.بمب‌گذاری انتحاری در مقر پلیس نازران پایتخت اینگوش که منجر به کشته شدن ۲۰ مامور روسی گردید. (ماه آگوست) انفجار در قطار مسیر مسکو –سن پترزبورگ و  کشته شدن ۲۶ نفر و  مجروح شدن بیش از ۱۰۰نفر در نزدیکی شهر بولوگویه. این قطار ۷۰۰ مسافر داشت و  ۷ کیلو گرم مواد منفجره در داخل آن جاسازی شده بود.

-(ماه نوامبر)سال ۲۰۱۰انفجار در ایستگاه مترو لوبیانکا در نزدیک سازمان امنیت روسیه که بیش از ۲۰ کشته و  تعدادی زخمی به دنبال داشت.انفجار در ایستگاه متروپارک کولتوری و کشته شدن بیش از ۳۸ کشته و  زخمی شدن بیش از ۷۰ نفر. به گفته مقامات دادستانی روسیه دو زن عامل انتحاری این انفجار بوده اند. (ماه مارس )مقامات امنیتی روسی متعاقبا اعلام کردند عاملین انتحاری بمب‌گذاریهای فوق دو زن بنامهای ژانت عبدالرحمانووا، ۱۷ ساله و  مریم شاری‌اوا، معلم ۲۸ ساله که هر دو داغستانی بودند از روی اجسادشان شناسائی شده‌اند.کشته شدن الکساندر تیخو‌ میروف معروف به سعید بوریانسکی اسلام‌گرای مبارز اینگوش به دست سرویس فدرال امنیت روسیه. و ی متهم به بمب‌گذاری در قطار سریع‌السیر نفسکی بود که در نوامبر ۲۰۰۹ در مسیر مسکو-سن پترزبورگ منفجر شد.در خودروی بمب گذاری شده در مقابل ساختمان نمایندگی و زارت کشور و  دفتر سازمان اطلاعات روسیه در شهر کیزلیار در داغستان بیش از ۱۱نفر کشته شدند. سرهنگ و یتالی و درنیکوف رئیس پلیس شهر کیزلیار از جمله کشته شدگان بود. عملیات انتحاری با ملبس شدن به لباس فرم پلیس محلی صورت گرفت.دیمتری مدویدیف، رئیس جمهور روسیه از دستگاه امنیتی کشورش خواست تا متوقف کردن عملیاتی که بیش از یک دهه در منطقه به طول انجامیده تلاشهای خود را ادامه دهند.دوکو عمروف رهبر مبازرین چچن مسئولیت بمب‌گذاری در راه آهن زیرزمینی مسکو را پذیرفت. و ی اعلام کرد که به تلافی عمل نیروهای امنیتی روسیه در کشتن غیر نظامیان در قفقاز (شمالی) این اقدام را نموده است. او گفت اینگونه عملیات‌ها ادامه خواهد یافت.

-(آوریل ۲۰۰۹)پلیس کارابولاک در ۲ کیلومتری شمال ماگاس پایتخت منطقه، مورد حمله قرار گرفت. یکساعت بعد و سیله نقلیه‌ای که در نزدیکی مقر فوق پارک شده بود منفجر شد و  ۲ افسر پلیس کشته شدند.انفجار ۲ بمب در جنوب داغستان ۱۲ تن را کشت.۲ انفجار موجب خروج یک قطار باری از ریل شد. انفجار بمب زیر تریبون و یژه مقام‌های روسی در باشگاه سوارکاری نالچیک در جمهوری کاباردینوبالکاریا در جنوب روسیه ۱۵ نفر را زخمی کرد.

-(ماه می ۲۰۰۹)حمله گروهی از افراد مسلح ناشناس به نیروهای گشتی پلیس در داغستان در منطقه کاسپیک ۲کشته و  ۱ زخمی بر جای گذاشت .مقامات محلی اطلاع دادند رئیس اداره جنائی و  رئیس اداره تحقیقات پلیس در منطقه نوولاکی نیز به ضرب گلوله افراد مسلح کشته شدند.انفجار بمب در نزدیکی مرکز فرهنگی در شهر استاوروپول در جنوب روسیه ۵ تن کشته و  حداقل ۴۵ تن زخمی بر جای گذاشت. این شهر در کوهستان‌های قفقازشمالی و اقع است.-از زمان و قوع جنگ دوم چچن در سال ۲۰۰۰، تاکتیک کرملین در قفقاز شمالی بر مبنای استفاده از متحدان منطقه‌ای خود به منظور مبارزه با شورشیانی چون باسایف و  عمراف استوار گردید. این تاکتیک‌ به همراه صرف میلیون‌ها دلار برای سرمایه‌گذاری و  ایجاد زیرساخت‌ها، به برقراری آرامشی ظاهری در چچن کمک کرد.با این حال، مسائل در دیگر مناطق ادامه پیدا کرد؛ از جمله در داغستان در شرق چچن که به عنوان موزائیکی از اقوام گوناگون شناخته می‌شود که با یکدیگر ‌مشکلاتی دارند. داغستان‌‌ همان جایی است که تیمرلان سارنایف، یکی از دو عامل بمب‌گذاری سال ۲۰۱۳در بوستونآمریکا، چند ماه پیش از این حمله به آنجا سفر کرده بود؛ افزون بر این، گفته می‌شود، زنی که در ماه اکتبر با ‌یک حمله انتحاری شش تن را در و لگاگراد به قتل رساند، از همین منطقه بود.

-دو حمله انتحاری به متروی مسکو در سال ۲۰۱۰ -حمله انتحاری به فرودگاه دامادِدوا در مسکو در سال ۲۰۱۱

-دسامبر ۲۰۱۳ دو انفجار تروریستی در شهر و لگاگراد در جنوب روسیه و  انفجار چندین بمب دیگر در جمهوری خودمختار داغستان و اقع در منطقه قفقاز شمالی

-ژانویه ۲۰۱۴ گروگان گرفتن یک افسر گارد مرزبانی و  یک افسر و احد امنیت داخلی روسیه از سوی افراد مسلح ناشناس که منجر به کشته شدن 32 نفر وزخمی شدن 102 نفرگردید.

دلایل اصرار روسیه برای اعمال سلطه بر قفقاز شمالی

 سلیمانی، افشار – مسکو همواره دربرابر مطالبه حق تعیین سرنوشت ازسوی مسلمانان قفقازشمالی تلاش کرده است کنترل وسلطه خودرا برآنها اعمال کند.دراین نوشتار به دلایل این رویکرد روسیه باختصار می پردازم.

 الف -موقعیت جغرافیایی استراتژیک چچن که ضلع جنوبی آن بر خط‌ الراس رشته کوههای قفقاز شمالی تکیه زده و  جدائی آن، روسیه را از داشتن موقعیت مسلط در منطقهقفقاز محروم می نماید و  به لحاظ اشراف رشته‌کوههای مزبور بر دشتهای روسیه، می‌تواند آن را به منبع تهدیدی برایروسیه تبدیل نماید.

 ب -قلمرو جغرافیایی چچن و  شهر گروزنی از موقعیت کنترلی و  استراتژیکی از جهات دیگر برخوردار است که فقدان آن بر و ابستگی روسیه و  نیز محرومیت آن از دسترسی به منافعش در منطقه تاثیر به سزائی دارد. برای نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1 -رودخانه ترک که بخشهایی از داغستان را آبیاری نموده و  در این جمهوری به دریای خزر می‌ریزد از منطقه چچن سرچشمه می‌گیرد.

2 -خط آهن سبلان به ماخاچ قلعه از مرکز گروزنی می‌گذرد.

3 – گروزنی در مسیر خط آهن رستف به باکو و  آستاراخان – کراسنودار و  ساحل دریای سیاه قرار دارد.

 4-گروزنی پس از پیدایش نفت و  احداث خطوط لوله شرق خزر اهمیت و یژه ای پیدا کرد و  این شهر که در سال ۱۸۱۸م تاسیس شد به همین خاطر به سرعت رشد کرد و  هم اکنون از موقعیت محوری برخوردار است و  اگر چه خطوط لوله انتقال نفت باکو و  شرق خزر به بندر روسی نووروسیسک در ساحل دریای سیاه از گروزنی عبور می‌کند، چنین شرایطی بر نقش موقعیت چچن و  گروزنی در اتصال خطوط لوله نفت خزر به اروپا و  جهان خارج از دید روسها پنهان نمی‌باشد و  به لحاظ ژئوپلتیکی محور گروزنی – نووروسیسک می‌بایست در رقابتهای منطقه‌ای و  جهانی و  در جنگ خطوط نفت منطقه به ایفای نقش بپردازد و  میدان را از رقبای دیگر نظیر باکو – جیهان برباید.

 5-روسها با از دست دادن چچن بخشی از خاک خود را از دست می‌دهند و مزید برآن از دست رفتن چچن خطر پدیدار شدن بازی دومنیو را در پی دارد زیرا اگر این اولین جمهوری سرسخت و  ناسازگار با روسیه موفق به استقلال گردد بلافاصله نوبت به جمهوری‌های قرینه آن در منطقه قفقاز و  سایر مناطق می‌رسد یعنی به دنبال آن هیچ تضمینی و جود ندارد که سایر جمهوری‌های خودمختار روسیه در قفقاز و  ماورای آن دست به اقدام مشابهی برای جدائی از روسیه نزنند. در این میان می‌توان از جمهوری‌های داغستان، تاتارستان، اینگوش، اوستیای شمالی، آدیکه، قره‌چای، چرکس، کاباردین و  بالکار، کلموک و  غیره نامبرد.

6 -اتحاد فرضی و  احتمالی چچن و  داغستان می‌تواند علاوه بر محروم کردن روسیه از دسترسی به برخی فرصتهای استراتژیکی، به محرومیت روسیه از بخش قابل توجهی از دریای خزر منجر گردیده و  بر منافع روسیه تاثیر منفی بگذارد.

7 -قفقازشمالی اهرم کنترل قفقاز جنوبی برای روسیه است.

8-قفقاز شمالی دیوار امنیتی روسیه دربرابر سازمان پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) است.بنابراین با ملاحظه دلایل فوق‌الذکر روسها با تمام قوا سعی بر سرکوب جنبش استقلال طلب مسلمانان چچن و  حفظ اتصال آن در مجموعه جغرافیای سیاسی روسیه دارند. متقابلا چچنی‌ها نیز با تمام قوا سعی بر به‌ثمر‌رساندن مبارزات مستمر تاریخی و  در آغوش کشیدن آرمان سیاسی دیرینه خود یعنی استقلال ازمجموعه اسلاوی – ارتودوکسی شمال خود که هیچ گونه تجانسی با آن احساس نمی‌کنند را دارند . از این رو جدالی سخت بین آنها جریان دارد.

سایت مرکز مطالعات بین المللی صلح – افشار سلیمانی