آنار محمدلی، کارشناس سیاسی آذربایجانی گفت: « باید با پرهیز از موضع گیری های افراطی و غیرحقوقی و انتقام جویانه نظیر ادعای ارضی تاریخی در مورد سیونیک ارمنستان، با پیدا کردن راه حل های منطقی برای حل مسایل با ارامنه قره باغ، از زمینه سازی برای وقوع جنگ چهارم قره باغ جلوگیری کرد.»
به گزارش پایگاه خبری حقایق قفقاز، آنار محمدلی در گفتگو با کانال یوتیوبی «ساعت آذربایجان» با اشاره به وقوع جنگ اول قره باغ در سال 1918، جنگ دوم در سال 1988 و جنگ سوم قره باغ در 2020 گفت: « مطرح کردن این موضوع از زاویه ادعا های ارضی تاریخی خوشایند نیست. سیاست مداران نباید با طرح ادعای ارضی در مورد زنگزور که اکنون استان سیونیک ارمنستان است و در چارچوب مرز های شناخته شده ارمنستان در سازمان ملل قرار دارد، برای نسل های آینده مشکل باقی بگذارند. حل مساله گشایش خطوط مواصلاتی از این منطقه، با این نوع بیانیه ها و ادعای ارضی تاریخی بر این منطقه امکان پذیر نیست.
مگر ما به اراضی به رسمیت شناخته شده کشوری که در سازمان ملل عضویت دارد، حمله خواهیم کرد؟ ما برای رفع بی عدالتی که در حق جمهوری آذربایجان شد، نه به زنگزور ( سیونیک) بلکه باید به طرف آق دره و خان کندی برویم که خارج از کنترل جمهوری آذربایجان باقی مانده است. مگر چند درصد از اهالی جمهوری آذربایجان خواهان بازگرداندن زنگزور هستند که یکصد سال پیش جدا شده است؟ این نوع موضع گیری های پوپولیستی اصلا مورد نیاز نیست. اکنون وضعیت حقوقی سه، چهار درصد از خاک جمهوری آذربایجان که تحت کنترل نیرو های صلح بان روسیه قرار دارد، معلوم نیست. باید وضعیت حقوقی این منطقه و همچنین وضعیت حقوقی نیروهای روسیه مستقر در آنجا را معین کرد. اینکه هر هفته رییس جمهوری آذربایجان ارمنستان را به تسخیر زنگزور تهدید کند، به حل مساله کمکی نمی کند، بلکه به شعله ور شدن مناقشه کمک می کند.»
آنار محمدلی افزود: « اکنون باید جمهوری آذربایجان با اعلام ایجاد اصلاحات در نظام مدیریت محلی مناطق مختلف کشور و ایجاد نظام بلدیه محلی، می تواند به جوامع محلی این اطمینان خاطر را بدهد که با این اصلاحات می توانند عادات و رسوم و میراث فرهنگی و دین خود را حفظ کنند و با این اصلاحات، ارامنه نیز حق خواهند داشت که کلیساها و میراث تاریخی خود را حفظ کنند. اگر چنین اصلاحاتی انجام نشود، مساله حل نخواهد شد. برای این کار، اجازه گرفتن از روسیه نیز لازم نیست، بلکه فقط اراده سیاسی لازم است. در صورت انجام این اصلاحات، اگر ارامنه آن را هم نپذیرند، در آن صورت می توان آنها را تنبیه کرد.»
آنار محمدلی افزود: « در درون جامعه جمهوری آذربایجان، صاحبان این دیدگاه که با ایجاد خودمختاری ارامنه در ترکیب جمهوری آذربایجان، حل مساله امکان پذیر خواهد بود، تقویت شده است. باید این دیدگاه را بیشتر تقویت کرد تا جنگ چهارم قره باغ روی ندهد. در میان ارامنه هم صرف نظر از طیف بی تفاوت به این موضوع و طیفی که خواستار انتقام گیری است، باید طیف واقع بینی را که شرایط را درک می کنند و خواستار به توافق رسیدن با جمهوری آذربایجان هستند، تقویت کرد. »
آنار محمدلی افزود: « اکنون موقعیت جمهوری آذربایجان در مساله قره باغ شبیه موقعیت ارمنستان در سال 1994 است. در آن سال ارمنستان با پیروزی قاطعی که کسب کرده بود، می توانست با اعطای گذشت های جدی، مناقشه قره باغ را برای همیشه حل کند. اما، ارمنستان نتوانست گذشت های جدی بکند و مساله شوشا و موضوع کریدور لاینحل ماند. در سال های 2000 تا 2004 هم خیلی به توافق نزدیک شده بودند و اگر با گذشت های جدی توافق می شد، برای یک دوره انتقالی 20 تا 25 ساله ، نظارت بین المللی حاکم می شد و بعد هم همه پرسی برگزار می شد که این توافق حاصل نشد. امروز نیز جمهوری آذربایجان در همان موضع برتر قرار دارد و باید با استفاده از این موضع برتر و با گذشت های جدی، زمینه تکرار اشتباه ارمنستان را از بین برد تا جنگ چهارم قره باغ روی ندهد.»
آنار محمدلی افزود: « باید با مردم جمهوری آذربایجان شفاف حرف بزنند. شعار دادن در مورد زنگزور و غیره ، راه حل مساله نیست. ریا کاری را ببینید در چه حدی است که نمایندگان مجلس جمهوری آذربایجان سخنرانی هایی را که درباره قره باغ در مجمع پارلمانی شورای اروپا می کنند، حاضر نیستند همان سخنرانی را در خود مجلس جمهوری آذربایجان بکنند. اگر رویکرد مسئولانه به حل مساله قره باغ وجود نداشته باشد، همان اشتباه ارامنه را ما تکرار خواهیم کرد.»
