پایگاه خبری حقایق قفقاز / امروز 26 خرداد ماه سالروز وفات آیت الله محمد فاضل لنکرانی است. وی در سال ۱۳۱۰ شمسی در قم به دنیا آمد. پدرش فاضل قفقازی از علمای حوزه و از اعضای شورای استفتاء مرجع بزرگ شیعیان مرحوم حضرت آیت الله بروجردی بود. مادرش از فرزندان سادات معروف قم بود.
این عالم ربانی در ۱۳ سالگی وارد حوزه علمیه شد. پس از دروس ادبیات و مقدمات، قسمتی از کتاب رسائل و مکاسب را نزد پدرش و بخشی را نزد محمدباقر سلطانی طباطبایی و همچنین عبدالجواد جبل عاملی و مرتضی حائری یزدی آموخت.
ایشان در ۱۹ سالگی وارد درس خارج شد. ۱۵ سال در درس خارج فقه سید حسین بروجردی شرکت کرد و تقریرات درس او را به زبان عربی نوشت. همچنین در درس خارج اصول امام خمینی(ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران شرکت کرد و درس اصول او را نوشت. همچنین نزد سید محمدحسین طباطبائی، منظومه سبزواری و اسفار ملاصدرا را فرا گرفت.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی در سن ۳۰ سالگی به درجه اجتهاد رسید.
آثار وی در موضوعاتی همچون تفسیر، علوم قرآنی، فقه، اصول و اندیشه سیاسی هستند. محمد فاضل سال‌های طولانی فقه و اصول تدریس کرد. «تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله» مشهورترین اثر فقهی آیت‌الله فاضل لنکرانی بوده که شرح بر کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است.
مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) توسط این عالم دینی در سال ۱۳۷۶شمسی در قم تاسیس شد. آموزش فضلا و محققان، تربیت فقیهان و مجتهدان و زمینه‌سازی برای پژوهش‌های فقهی، از اهداف این مرکز است. مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) شعبه‌هایی در مشهد، سوریه و افغانستان دارد. این مرکز را هم‌اکنون فرزندش محمد جواد فاضل فرزند اداره می‌کند.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی از شاگردان امام خمینی(ره) و یکی از ۱۲ نفری بود که مرجعیت امام خمینی را کتبا به اطلاع دیگران رساندند. وی از اولین روزهای فعالیت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آن پیوست و در جلسات آن شرکت می‌کرد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها، از جمله اعلام مرجعیت امام خمینی و نیز خلع ید شاه از قدرت، به چشم می‌خورد. فعالیت‌های وی در جامعه مدرسین و دیگر تلاش‌های سیاسی، باعث شد چند بار بازداشت، شکنجه و تبعید یا زندانی شود. وی حدود ۴ ماه به بندر لنگه و دو سال و نیم به یزد تبعید شد.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی طرفدار وحدت بین مسلمانان بود و قائل به تقیه مدارانی بود و شرکت در نمازهای جماعت اهل سنت را از همین باب جائز می‌دانست. وی مشروعیت حکومت را به واسطه ولایت فقیه می‌دانست و از نظر او حفظ حکومت اسلامی واجب بود.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۸۵ش و در پاسخ به استفتایی، فتوای ارتداد شخصی را صادر کرد که بعد‌ها گفته شد آن شخص «رافق تقی» نویسنده اهل جمهوری آذربایجان بوده که در مقالات خود مطالب توهین‌آمیزی نسبت به پیامبر اسلام (ص) منتشر کرده است. رافق تقی چند سال بعد توسط اشخاص نا‌شناس به قتل رسید . محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۷۷ که برخی از نقض حکم ارتداد سلمان رشدی نویسنده مرتد کتاب آیات شیطانی سخن می‌گفتند با صدور اطلاعیه‌ای در روزنامه جمهوری اسلامی اعلام کرد که حکم ارتداد سلمان رشدی پابرجاست و قابل نقض نیست.
آیت الله محمد فاضل لنکرانی سرانجام پس از مدتی عارضه ی قلبی در روز 26 خرداد 1386 دار فانی را وداع گفت. پیکر آن مرحوم روز 28 خرداد مصادف با شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) طی مراسم باشکوهی در جوار حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
