Qafqazagency.ir xəbər verir ki, Gürcüstan və Azərbaycanın Çinlə strateji əməkdaşlığının dərinləşməsi fonunda, “Orta Dəhliz” adlanan və logistika ilə praqmatizmə əsaslanan yeni iqtisadi istiqamət formalaşır. Bu dəhliz Avropa ilə Asiya arasında vacib ticarət arteriyası rolunu oynayır.
Tbilisi ilə Pekin arasında əməkdaşlığın genişlənməsi
Gürcüstan və Çin mövcud azad ticarət sazişlərini yeniləmək üçün danışıqlar aparır. İlk belə saziş 2017-ci ildə imzalanmışdı və əksər mallar üzrə gömrük tariflərinin ləğvini nəzərdə tuturdu. Yeni razılaşma elektron ticarətin inkişafı, Çin sərmayələrinin artırılması və gürcü məhsullarının Çin bazarına çıxışını genişləndirməyi hədəfləyir.
Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidze bildirib ki, Çinlə iqtisadi əməkdaşlıq Tbilisinin Qərblə Şərq arasında körpü rolunu daha da gücləndirir. 2023-cü ildə iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlıq yaradılıb və vizasız rejim tətbiq olunub. 2024-cü ildə qarşılıqlı ticarət dövriyyəsi 17 faiz artaraq 2 milyard dollara yaxınlaşıb.
Bu əməkdaşlığın əsas elementlərindən biri, Çin dövlət şirkətinin Gürcüstanın Anakliya liman layihəsində iştirakıdır. Bu layihə Gürcüstana Orta Dəhliz – Transxəzər beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi vasitəsilə Avropa-Asiya logistikasında əhəmiyyətli rol qazanmaq imkanı verir.
Azərbaycanın Çinlə logistika əməkdaşlığı
Gürcüstan-Azərbaycan və Azərbaycan-Çin münasibətləri də bu kontekstdə mühüm əhəmiyyət daşıyır. 2024-cü ildə Çinin Xian şəhərindən Bakıya ilk konteyner qatarı göndərildi və bu marşrutu 11 günə tamamladı. Ardınca, Azərbaycandan Çinə ilk ixrac qatarı yola salındı. Bu hadisələr təkcə ticarət həcminin artırılması deyil, həm də tərəflər arasında iqtisadi əlaqələrin dərinləşməsi baxımından mühüm rol oynayır.
Elə həmin il Bakıda “Avrasiya Nəqliyyat Marşrutu” beynəlxalq assosiasiyasının yaradılması üzrə işlərə başlanıldı. Bu təşəbbüs Orta Dəhlizin Çin, Tacikistan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Türkmənistan və Xəzər dənizi vasitəsilə keçən alternativ qolunun qurulmasına xidmət edir.
Bu addımlar Azərbaycan və Çin arasında 2024-cü ildə imzalanmış “Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyanat”ın bir hissəsi olaraq görülür. Pekin bu dəhlizin qurulmasında və istismarında fəal iştirak etməyə hazır olduğunu bildirib.
9 iyul tarixində, Orta Dəhliz çərçivəsində Çindən Qazaxıstan vasitəsilə Azərbaycana ilk dəmir yolu yükü göndərildi. İki gün sonra, Azərbaycan Dəmir Yolları (ADY) ilə Çin şirkəti arasında anlaşmaya əsasən, ADY-nin nümayəndəsi Xian limanında fəaliyyətə başladı və ildə 20 min TEU tutumlu konteyner sahəsi istifadəyə verildi. Bu addım şübhəsiz ki, Orta Dəhlizin potensialını daha da artıracaq.
Bakı-Tbilisi əməkdaşlığı: Dəhlizin dayaq sütunu
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Gürcüstanın iqtisadiyyat və dayanıqlı inkişaf naziri Mariam Kvirikaşvili ilə son görüşü iki ölkə arasında qarşılıqlı anlaşmanı nümayiş etdirir. Əliyev nazirin təyin olunandan qısa müddət sonra Bakıya səfərini yüksək qiymətləndirib və qeyd edib ki, Gürcüstanın Baş naziri də seçkilərdən sonra ilk xarici səfərini Azərbaycana edib.
Prezident Əliyev bu münasibətləri iki ölkə arasında dostluğun və tərəfdaşlığın bariz nümunəsi adlandırıb. Tərəflər nəqliyyat, enerji, ticarət və investisiya sahələrində ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinin vacibliyini vurğulayıblar.
